24 Ağustos 2022

İnceleme : Mach-Hommy - Balens Cho




 Haiti, Mach-Hommy'nin müziğindeki bir karakterden çok daha fazlası, onun dünyaya baktığı mercek. Bir zamanlar Amerika'nın en zengin ve en kârlı sömürgelerinden biri olan ülke, Batı'nın ilk başarılı köle ayaklanmasına ev sahipliği yapmış, Siyahların emek, toprak ve sermayelerine sahip çıktıklarında neler olabileceğinin bir örneği olarak kalmıştır: Sömürgecilerine olan 21 milyar dolarlık borcun günümüzdeki eşdeğeriyle cezalandırılan -köleleştirenlerin "mülkiyeti "nin tazminatı- ada ülkesi hala sömürgecilik tarihinin yaralarını sarmaya devam ediyor.


Bu bağlam Mach-Hommy'nin yeni albümü Balens Cho'ya bir samimiyet ve yakınlık hissi sağlıyor. Haitili asıllı Amerikalı MC'nin sömürgeciliğin etkilerini göstermek için Fanon ya da diğer akademisyenlerden alıntı yapmasına gerek yok. Bunu, sanat eğitimi almak için Avrupa'ya kaçan ve bir daha geri dönmeyen kayınbiraderi ya da öldükten sonra sosyal sermayesi Mach'ın elinde toza dönüşen babası gibi kendi çevresindeki insanların tasvirleri aracılığıyla yansıtıyor. Yaralı olduğu aşikâr, ancak savunma mekanizmaları şiddetten ziyade -kalbini, zihnini ve bedenini- korumaya yöneliyor.


Balens Cho'da küstah tek satırlık cümleler ("Your flow trash, plus you psoas like the muscle") eksik değil, ancak bunlar bir caka satıştan ziyade gerçeğin ta kendisi gibi hissediliyor, Mach-Hommy'nin düşüncelerini beyninize kazıtan bir yöntem oluyor. Hooklardaki mırıltılardan, dizelerindeki ritmik oyunlara kadar sesini bilinçli bir şekilde yönetiyor Mach-Hommy. Haiti kültürünü yağmalayan Beyazlara ait eski yayınlardan skitler biraz sarsıcı ve Mach-Hommy'nin çizdiği imgeleri kavramayı zorlaştırıyor. Bu görüntüler, müziği - onun yaratıldığı dünyaya yabancı biri olarak dinlemenin röntgenci doğasını hatırlatıyor; kimileri için bir ayna, kimileri içinse bir teleskop.


Mach'ın yaklaşımı biraz hırçın görünüyorsa, bu muhtemelen onun böyle görünme çabasından kaynaklanıyor. Müziğini geniş kitleler için erişilebilir kılmak için hiçbir çaba sarf etmiyor ve hatta tam tersini deniyor gibi görünüyor. İlk başlarda hayran kitlesi küçük ama tutkuluydu, yakın zamana kadar ise onu keşfetmek için çok çalışmanız gerekirdi. Şarkı sözlerini bulmak bile ekstra çaba gerektirirdi; bulmayı beklediğiniz sitelerde falan olmaz ve çevrimiçi olarak ortaya çıkan lirikler hızla kaybolurdu ("Magnum Band Remix "te dediği gibi: "Chain snatching to DMCA, either way, your link gone"). Haiti Kreolü bölgeden bölgeye farklılık gösterdiğinden, ana dilindeki bazı şarkı sözlerini akıcı bir şekilde konuşan biriyseniz dahi kavramak ve yorumlamak zor olabiliyordu.


Balens Cho, son uzunçalar Pray for Haiti'ye kıyasla daha yumuşak. Böyle olmasındaki büyük pay, bu albümdeki sekiz şarkının yarısının yapımcılığını üstlenen Montrealli prodüktör Nicholas Craven ve saksafonu albümdeki en etkileyici ikinci ses olan virtüöz bir enstrümantalist olan Sam Gendel'e verilebilir. Gendel sık sık Mach-Hommy'nin sesine enstrümantal bir folyo görevi görüyor; Gendel'in "Wooden Nickels" şarkısındaki uzatılmış outro'su "Traditional "ın sonunu yansıtıyor gibi görünüyor.


Kasvetli ve ağlamaklı olduğu zamanlarda bile Balens Cho kendine acınası bir bakış vermekten uzak. "Koşullar yaşanabilir olmadığında ne olur?" diye soruyor "Traditional "da bilerek. "Vizyonunuz görünür olmadığında ne olur?" Burada anlattığı hikayeler sadece kendisine ait değil. Gerçekliği yeniden şekillendirmede mit yaratmanın rolünü herkesten daha iyi anlıyor. Çoğu zaman, tek gereken bir bakış açısı değişikliğidir; "Tüm uzay programları kendilerini Afrika'dan başladı" gibi bir ifade, daha derine inip en eski astronomik alanların Afrika'da bulunduğunu ve eski Afrikalı astronomların Yunanlılardan yüzyıllar önce takımyıldızları adlandırdığını öğrenene kadar radikal görünebilir. Mach'ın dehasının bir parçası da sizi onunla yarı yolda buluşmaya, kendi dışınızda olanı aramaya zorlamasıdır. Bunu yapanlar için ödüller oldukça fazla olabilir.


Pitchfork Çevirileri - Puan: 8.1 - İnceleme yılı : 2021 - İnceleyen : Matthew Ismael Ruiz - Orijinal link