Top Dawg Entertaintment, kısaca TDE, günümüzün en başarılı şirketlerinden birisi ve hip-hop tarihinde Death Row, Bad Boy, Roc-a-Fella, Cash Money gibi büyük şirketlerle beraber en iyi şirket kıyaslamalarından düşmeyeceği aşikar. 2004’de Anthony ‘Top Dawg’ Tiffith tarafından kurulan TDE, diğer şirketlerden farklı bir formülle piyasaya yaklaşıp, bünyesine kattığı sanatçıları bir aile ortamında futbol kulübü altyapısı gibi sıfırdan yetiştirerek hip-hop’a bir çok yıldız kattı ve bugün şirket olarak geldiği yere ulaşabildi. İlk olarak 2004’de ilk sanatçısı Jay Rock’u bünyesine katan TDE, Jay Rock sayesinde de Warner Bros ile ilk büyük ortaklığını gerçekleştirdi. Rock’dan bir sene sonra 2005’te Kendrick Lamar’ı bünyesine katan Top Dawg, Kendrick’in good kid, m.A.A.d city’si içinse 2012’de Aftermath ve Interscope ile bir ortaklık imzalayarak hip-hop camiasının hatrı sayılır şirketleriyle rekabetine başladı. 2007’de Ab-Soul, 2009’da da ScHoolboy Q’yu bünyesine katıp Black Hippy’i oluşturan TDE, tarihte uzun süre konuşulacak birinci nesil kadrosunu kurdu. TDE ikinci nesil için 2013’te SZA ve Isaiah Rashad’ı, günümüzdeki kadrosu içinse 2016-2019 yılları arasında sırayla Lance Skiiiwalker, SiR, REASON ve Zacari’yi bünyesine ekledi.
Peki TDE’nin en iyisi kim? Bunun cevabını arıyor olsaydık yazı muhtemelen iki cümle sonra biterdi çünkü kolay bir soru ve cevabı Kendrick Lamar. Kendrick Lamar, TDE çatısı altında good kid, m.A.A.d city ve To Pimp A Butterfly olmak üzere iki adet çıktığı tarihte listelerin zirvesine çıkmış modern klasik, Section.80 ve DAMN. olmak üzereyse iki adet muazzam albüm yayınladı. Üst düzey söz yazarlığı, kaliteli içeriği, beat seçimleri, ağızları açık bırakan tekniği, sayısız platin plak, sayısız hit ve rekor albüm satışlarıyla Kendrick Lamar şuan dünyanın en iyisi değilse, ki çoğunluğa göre öyle, en iyi rap sanatçılarından biri. Bu yazıda cevabı aranan soru ise, Kendrick en iyi TDE üyesiyse, en iyi ikincisi kim?
R&B sanatçılarını ve REASON’ı, böyle bir kadronun yanına nasıl yakıştırılıyor anlamıyorum, bir kenara koyarsak dört adayımız var. Ab-Soul, ScHoolboy Q, Jay Rock ve Isaiah Rashad. Bir sanatçının kritiğini yaparken ilk baktığım parametre diskografi, öyleyse diskografilerden başlayalım. Cilvia Demo ve The Sun’s Tirade olmak üzere sadece iki albümü bulunan Isaiah Rashad ikisinde de ıskalamıyor. Ab-Soul’un Control System ve Do What Thou Wilt. olmak üzere iki yüksek noktası olsa da Longterm Mentality ve These Days… o noktaları aşağı sürüklüyor. ScHoolboy Q içinse Oxymoron ve Blank Face LP iki inanılmaz albümken Habits & Contradictions ve CrasH Talk etkisiz eleman görevini oynuyor ve Setbacks ise diskografisinin şanını zedeliyor. Son olarak Jay Rock’ın 90059 ve Redemption olmak üzere iki iyi denilebilecek albümü varken Follow Me Home TDE’nin ilk büyük ortaklığına yol açmak dışında Jay Rock diskografisi için pek bir şey ifade etmiyor. Bu dörtlünün diskografisiden 5 albüm seçecek olsam sırasıyla Blank Face LP, Oxymoron, The Sun’s Tirade, Control System ve Cilvia Demo olurdu. Bu yüzden albümler ve diskografilerde ScHoolboy Q ve Isaiah Rashad bir adım önde.
Şarkıları, aktarım tarzları ve oluşturdukları genel vibe hakkında konuşmak gerekirse, ScHoolboy Q geleneksel batı yakası sesleri, ve bazen trap, ile harmanladığı gangster marşlarını ve parti müziklerini ses tellerini çatlata çatlata agresif ve karizmatik bir şekilde aktarırken, Jay Rock müziğini aynı ve hatta daha fazla sertlikle motivasyon müziği diyebileceğimiz türde şarkılarla ve spor salonunda işinize gelebilecek bir enerjiyle aktarıyor. Tabii ki o da bir batı yakası çocuğu ve sokaklardan geliyor, her ne kadar son albümü Redemption’da trap seslerine bol bol rastlasak da o da geleneksel batı yakası elementlerini kullanmaktan vazgeçmiyor. Ab-Soul da Kendrick Lamar, Q ve Rock gibi TDE’nin modern batı yakası sesini inşa etmesine yardım etse de bu dörtlü arasında sokak geçmişi olmayan tek isim o. Elbette bu aktarım stiline de yansıyor, diğer isimlere göre rap yaparken daha az sert ve alaycı bir aktarımı var. Son olarak Isaiah Rashad’da durum biraz farklı. Rashad, TDE’nin ilk California’lı olmayan rapçisi. Tennessee’li isim Ab-Soul, Q veya Jay Rock’tan daha farklı bir müzikal anlayışa sahip. Daha sakin, buram buram jazz kokan ve günümüz Chicago rap sahnesindekilere çok benzeyen altyapıların üzerine mellow olarak adlandırılan sakin, tatlı ve hafif uyuşuk aktarımıyla dinleyicilerine bir yaz akşamında saçları okşayan rüzgar vari bir dinleme deneyimi ya&atıyor. Burayı toparlamak gerekirse bana sorarsanız flow kalitesi ve çeşitliliği konusunda ScHoolboy Q, aktarım stilinde Jay Rock ve yaratılan vibe konusunda Isaiah Rashad öne çıkıyor.
Şu ana kadar Ab-Soul övmek nasip olmadı. Ama şimdi parlama sırası Top Dawg Under Dawg Ab-Soul’da. Bu dörtlü içerisinde şüphesiz en iyi söz yazarı kendisi. Akıl dolu kelime oyunları, kafiye düzenleri ve diğerlerine nazaran özgün ve kaliteli içeriğiyle Ab-Soul’a en azından bunu vermek gerekiyor. Ayrıca kendisi Kendrick Lamar’dan sonra TDE’nin en sivri dilli ve politik ismi. Diğer isimlere gelirsek, birbirlerinden pek de bir farkları olmadığını söylemek gerekli. Zaten ScHoolboy Q, kimi zaman harika sokak hikayeleriyle karşımıza çıksa da yazmayı pek sevmeyen ve hatta daha az yazmak için Black Hippy’nin kurulma fikrini ortaya atan isim. Ab-Soul en iyi yazar dedik ama, kendisinin Chance the Rapper’ın Smoke Again Şarkısındaki “Let me put my mouth where you potty, boo” sözlerini asla affedemeyeceğim.
Son olarak, kaliteyi belirlemede diğerleri kadar önemli olmasa da popülarite ve satışlara da değinmek gerekli. TDE’nin Kendrick Lamar veya SZA dışında tek platin plak ödüllü albüm sahibi ismi Oxymoron albümüyle ScHoolboy Q. Ayrıca Blank Face LP albümü de altın plak ödüllü. THat Part, Man of the Year, Collard Greens ve Studio isimli single’larının her biri ise ikişer platin plak ödülüne sahip. Kalan isimlerden Ab-Soul ve Isaiah Rashad’ın herhangi bir albüm veya single için bir ödülü yokken Jay Rock’a tek platin plağını ve Grammy ödülünü kazandıran şarkı King’s Dead. TDE diskografisinde Amerika Birleşik Devletleri’nde tüm türler arasında listede bir numarayı görmüş üç adet albüm var. İlk başaran ScHoolboy Q ve Oxymoron albümü, sonrasında da To Pimp a Butterfly ve DAMN. Tüm bu istatiklere göre rahatça bu savaşı da ScHoolboy Q’nun kazandığı söyleyebiliriz.
TDE’nin Kendrick Lamar’dan sonra en iyi ismi bu yazıyı yazmadan önce bir türlü emin olamadığım biriydi. Vermesi zor bir karar olduğunu söylemem gerekli çünkü günümüz şirketlerinde öne çıkan bir yıldız ve onu destekleyen iyi, ortalama rapçiler formülü TDE’de yok. Herkes elit düzeyde. SZA bile bir rap şirketi bünyesindeyken kendi kulvarı R&B ve neo-soul’da yıldız nitelikleri taşıyor. Fakat artık bir isim söylemek gerekirse benim için bu isim ScHoolboy Q. Kalan sıralamam ise Isaiah Rashad, Ab-Soul ve Jay Rock olarak devam ediyor. Umarım bu yazı sizin karar vermenizde de yardımcı olmuştur. Okuduğunuz için teşekkürler!