“Pitchfork Çevirileri” – İlk aşamada “Klasik” Diskografilerin Pitchfork sitesi üzerindeki incelemelerini Türkçe’ye kazandırarak bir Referans noktası sağlamayı amaçlar.
Joey Bada$$ – 1999 – Puan : 8.0
İnceleme Tarihi: 2012
17 Yaşındaki Brooklyn MC’si Joey Bada$$, Progressive Era kolektifinin en sivrilen ismi. Geçmişten gelen bir ruha sahip olan MC’nin çıkış Mixtape’i “1999”, şaşılacak bir vizyona sahip olduğunu gösteriyor.
Çağdaşları gibi duyulmayan, hissedilmeyen bir müzik yapıyor Joey. Kendi yaş grubundan Chief Keef, Odd Future, Earl Sweatshirt genelde daha şatafatlı ve dile dolanma üzerine müzikler yaparken, Joey’nin müziğinin bunlarla hiçbir alakası yok. Kendisi Bugünlerde bir çoğu Brooklyn Murrow lisesi öğrencilerinden oluşan “Progressive Era” (Kısaca Pro Era) isimli kolektifin en sivrilen üyesi oldu, Bu Kolektifin en belirgin özelliği belli bir yaştaki Hip-Hop aşıkları tarafından “Altın Çağ” olarak adlandırılan çağdan ilham almaları, o dönemin müziğini yaşatmaya çalışmaları. Ancak bu albümün isminin verildiği 1999 yılı, bu tarzın artık iyice ölmeye başladığı, bazı çabalarla suni teneffüsle döndürülmeye çalışıldığı bir yıldı Mos Def’in Black on Both Sides’ı, MF DOOM’un Operation Doomsday’i bu çabaları gösterirken, o dönemlerde rap dünyası “Keeping it Real” -Harbi, Gerçek ve fantezi yazmamak- kuralını çoktan unutmaya başlamıştı. Ancak Joey 1999 Mixtape’i ile o dönemlerin Prodüksiyonunu ve üzerine düşünülmüş lirikalitesini bizlere tekrar hissettirdi.
Albüme geçelim
1999, “Summer Knights” isimli, Pro Era’dan Chuck Strangers tarafından hazırlanmış bir interlude ile açılıyor. Yanarlı dönerli piyanolar, hoş bir loop ile Bada$$’in rap müzikteki tarz eksikliğini -veya beceriksizliğini- anlatması üzerine kurulu bu giriş, Nas’ın “Memory Lane” parçasını anımsatıyor. Hemen arkasından gelen “Waves” ise günümüz Amerikasındaki siyahi gençlerin saç stilinden aldığı isimle benzer bir duruşa devam ediyor. Hafif bir Caz esintisi üzerinde Bada$$ “Like I Told You, I know niggas who trash rapping / Worried ‘bout the tending fashions rather than ascendin’ passion” – “Size söylediğim gibi, Rap müziğe olan tutkusu değil Moda arzusu ağır basan boktan rapçiler biliyorum”
“FromDaTomb$”’u ise sadece içinden bir sözle övmek istiyorum : “Click-clack-boom, resurrecting boom-bap from the tombs” “Click-clack-boom, Boom-Bap’i mezarından kaldırıyorum” parçada yer yer eskiden rap müzikte kullanılan “Buddha” argosu bile var. (Uyuşturucuya argoda verilen bi isim) Bu küçük slang bilgisi bile aslında Bada$$in ne derece 90’lar Rapine hakim olduğunu, müziğine yansıtmaya çalıştığını gösteriyor.
Bütün o, “eski New York” tavırlarına rağmen kendisi müthiş bir Rapçi, şimdilerde etkin olmayan sanatçıların kendini kanıtladığı saygın Stretch be Bobbito radyo programına konuk olup sırf freestyle’ı durmadan kasetten kasete aktarılacak bir isim. Suspect Niggaz ise albümün sonlarına doğru yer alan ve bu arkadaşların birbirini etkilemeye çalıştığı, yemek masası cypher’ı gibi duran gerekli bir posset-cut. Nakaratı da, Nas’ın It Was Written parçasından gelmekte. Bada$$ her verse’e daha önce dinlediğiniz kişinin üstüne çıkmak için bir fırsat olarak bakmakta (Suspect parçası ele alınırsa kendi grup üyeleri oluyor bu), gerçi bu konuya odaklı kalma konusunda sıkıntılı dinleyiciler için yorucu olabiliyor.”Zenciler savaş istemez benimle, ben Spartalı kollarına sahip bir Marslıyım, füze kavgasına bıçakla gelir tartışırım”, Survival Tactics parçasında bunları söylemekte, Bada$$’i internetin popülarite girdabına ilk sokan video klibi sahip parça.
Pro Era tayfasının beatleri dışında Bada$$ MF Doom, Lord Finesse, J Dilla gibi isimlerin bazı beatlerini de kullanmış – düzenlemiş. Ve bu düzenleme sayesinde Mixtape’in içindeki yeni beatlerle hiçbir uyumsuzluk yaşamıyorlar. Pro Era prodüktörü Chuck Strangers Jayson Greene ile olan röportajında şöyle diyor “Tüm gün oturup Boom-Bap beatler yapmıyorum, Bi çok farklı tarza gidip geliyorum, Ancak Joey’nin kafasında spesifik bir sound vardı 1999 için”
Mixtape’i Datpiff üzerinde yayınlamasına rağmen, “Hardknock” klibini MTV2 listesine sokabilmesiyle oldukça iyi bir iş başardığını söylemek gerek, hem mainstream hem de yeraltında oldukça dikkat çeken bu albümle beraber adım adım daha sağlam bir fan kitlesi yaratmaya başladı. Joey Bada$$in bu başarısı, her dönem kesinlikle bir “zafer” değeri taşıyor.
Felipe Delerme’nin 26 Haziran 2012 tarihinde yazdığı Pitchfork incelemesinin Türkçe’ye çevirisidir.